โสม Ginseng Ginsenosides

โสม Ginseng เป็นสมุนไพรที่มีชื่อเสียงมากในแพทย์ทางเลือก โดยมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Panax ginseng ซึ่งเป็นพืชจากวงศ์ Araliaceae โสม Ginseng มีการใช้เป็นยาหรืออาหารเสริมเพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน ลดอาการเหนื่อยล้า ช่วยสมานแผล และมีผลต่อการเสริมสร้างสมองและ โสม Ginseng ยังมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหัวใจ ลดอาการเมาค้าง และช่วยปรับความดันเลือดได้อีกด้วย

โสมมีกี่ชนิด

โสมมีหลายชนิดที่แตกต่างกันไปตามพื้นที่ที่เจริญเติบโต โดยที่โสมชนิดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดเป็นโสมพันธุ์ Panax ginseng หรือโสมเอเชีย (Asian ginseng) และโสมพันธุ์ Panax quinquefolius หรือโสมอเมริกัน (American ginseng) นอกจากนี้ยังมีโสมพันธุ์อื่นๆ เช่น โสม Siberian (Eleuthero) หรือ Acanthopanax senticosus ซึ่งไม่ใช่โสมแต่มีคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกับโสม นอกจากนี้ยังมีโสมอื่นๆ เช่นโสมแคนาดา (Panax quinquefolius) และโสมไต้ฝุ่น (Panax notoginseng) ซึ่งใช้เป็นยาและอาหารเสริมในบางประเทศในเอเชียและอเมริกาเหนือ

โสมสามชนิดที่ใช้งานได้มากที่สุดได้แก่

โสมเอเชีย (Asian ginseng)

มีสารสำคัญที่ชื่อว่า ginsenosides ซึ่งมีฤทธิ์ทางการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย โสมเอเชียมักจะมีลักษณะเป็นรากตั้งตรงและยาวโดยมีลำต้นสีเหลืองและใบพุ่ม โสมเอเชียมีการใช้เป็นยาและอาหารเสริมมานานก่อนโสมชนิดอื่นๆ โดยเฉพาะในจีนและเกาหลี มักใช้โสมเอเชียเป็นยา โดยจะใช้ส่วนของรากและรากเหง้าในการทำเป็นสารสกัด ส่วนการใช้โสมเอเชียเป็นอาหารเสริม มักใช้ส่วนของรากที่แห้งแล้วทำเป็นผงและแคปซูลในรูปแบบต่างๆ

โสมอเมริกัน (American ginseng)

เป็นโสมจำพวกเดียวกับโสมเอเชีย แต่มีคุณสมบัติและสารสำคัญที่ต่างกันออกไป โสมอเมริกันมักจะมีสีเหลืองอ่อนหรือเขียวอ่อน โดยมีเนื้อเยื่อที่สัมผัสอ่อนนุ่มกว่าโสมเอเชีย โสมอเมริกันมีสารสำคัญที่ชื่อว่า ginsenosides ซึ่งมีฤทธิ์ทางการลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันในร่างกาย และช่วยลดอาการเครียดและเหนื่อยล้า โสมอเมริกันมักใช้เป็นยาและอาหารเสริม และมีการศึกษาวิจัยเพื่อหาสารสำคัญที่มีฤทธิ์ต้านมะเร็งและช่วยลดอาการเจ็บป่วยได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยโสมอเมริกันมักปลูกและเก็บเกี่ยวในสหรัฐอเมริกา

โสม Siberian (Siberian ginseng)

เป็นพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Eleutherococcus senticosus ซึ่งเป็นสมุนไพรที่เกี่ยวข้องกับโสม แต่ไม่ใช่สกุลเดียวกันกับโสมเอเชียและโสมอเมริกัน โสม Siberian มีสีเหลือง-ส้มหรือสีน้ำตาลอมเขียว และมีลักษณะเหมือนกับพืชในสกุลพันธุ์อื่นๆ เช่น โทโท้ โสม Siberian มีสารสำคัญที่ชื่อว่า eleutherosides ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย โสม Siberian เป็นชนิดที่พบในเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น รัสเซีย จีน

Ginsenosides สารสำคัญในโสมเอเชีย

Ginsenosides เป็นสารสำคัญที่พบในโสม Ginseng เอเชีย ซึ่งมีคุณสมบัติทางเคมีที่เป็นพวกของ saponins (สารประกอบชนิดหนึ่ง) มีผลต่อการเสริมสร้างฟังก์ชั่นสมอง ช่วยลดอาการเหนื่อยล้า และเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน Ginsenosides ถูกค้นพบครั้งแรกในปี 1950 โดยนักเคมีชาวโรสเซีย ชื่อ Vladimir Brekhman และในปัจจุบันได้มีการศึกษาวิจัยและพัฒนาในการใช้ Ginsenosides เพื่อสุขภาพในหลายๆด้าน เช่น สมอง สุขภาพหัวใจ และระบบภูมิคุ้มกัน

Ginsenosides มีหลายสูตรที่แตกต่างกันไปโดยใช้วิธีการทางเคมีในการแยกแยะ แต่ที่ถูกระบุว่ามีอยู่ในโสม Ginseng เอเชียคือ ginsenoside Rg1 และ ginsenoside Rb1 โดยเฉพาะ ginsenoside Rg1 มีผลต่อการเสริมสร้างฟังก์ชั่นสมองและการลดอาการเหนื่อยล้าในร่างกาย ยังมีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ Ginsenosides ในการเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และการลดความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง ซึ่งพบว่า Ginsenosides ช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในการต่อต้านการติดเชื้อและเสริมสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาว และยังช่วยลดการอักเสบและอาการปวดเมื่อเกิดการเจ็บป่วย นอกจากนี้ ยังมีการวิจัยเกี่ยวกับการใช้ Ginsenosides เพื่อสุขภาพเด็กและเยาวชน ซึ่งพบว่าการบริโภค Ginsenosides สามารถช่วยเสริมสร้างสมองในเด็กและเยาวชน ช่วยเพิ่มความจำ และช่วยลดอาการเครียด ทำให้เด็กและเยาวชนมีความสามารถในการเรียนรู้และเติบโตได้ดีขึ้น

อย่างไรก็ตาม การใช้ Ginsenosides ยังมีผลข้างเคียงจึงควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนการใช้และควรระมัดระวังเมื่อใช้ร่วมกับยาอื่นๆ หรือผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมอื่นๆ เพื่อป้องกันอาการแพ้หรือผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้

แหล่งอ้างอิงงานวิจัยเกี่ยวกับ Ginsenosides

1. Lee, S. T., Chu, K., Sim, J. Y., Heo, J. H., & Kim, M. (2013). Panax ginseng enhances cognitive performance in Alzheimer disease. Alzheimer Disease and Associated Disorders, 27(4), 370-376.
2. Shin, H. J., Park, S. Y., Park, J. H., Kim, D. H., Jung, S. H., & Kwon, H. W. (2015). Anti-inflammatory effects of ginsenoside Rg1 and its metabolites ginsenoside Rh1 and 20 (S)-protopanaxatriol in mice with TNBS-induced colitis. European Journal of Pharmacology, 762, 333-343.
3. Cho, J. W., Cho, S. Y., Lee, S. R., & Lee, K. S. (2012). Ginsenoside-Rd, a purified component of panax ginseng, reduces mortality and bacterial translocation in mice with lethal septicemia. Journal of Microbiology and Biotechnology, 22(7), 954-961.
4. Kim, H. J., Kim, P., Shin, C. Y., & Jin, H. R. (2015). Ginsenosides Rb1 and Rg1 improve spatial learning and increase hippocampal synaptophysin level in mice. Journal of Medicinal Food, 18(3), 307-314.
5. Kim, Y. J., Zhang, D., Yang, D. C., & Ryu, S. Y. (2013). Enhancement of neuroprotection and heat shock protein induction by combined ginsenosides, Re and Rg1, in stressed hippocampal neurons. Journal of Ginseng Research, 37(1), 96-103.

เว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับ Ginsenosides ที่อาจจะมีประโยชน์สำหรับค้นคว้าเพิ่มเติม:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=ginsenosides เว็บไซต์ของสถาบัน National Library of Medicine ซึ่งเป็นฐานข้อมูลวิจัยทางการแพทย์และวิทยาศาสตร์ชีวการต่างๆ ที่รวมบทความวิจัยเกี่ยวกับ Ginsenosides มากมาย

2. https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/ginsenosides เว็บไซต์ ScienceDirect ซึ่งเป็นฐานข้อมูลวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวบรวมบทความวิจัยและข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Ginsenosides

3. https://www.researchgate.net/search?q=ginsenosides เว็บไซต์ ResearchGate ซึ่งเป็นเว็บไซต์สำหรับนักวิจัยและนักวิทยาศาสตร์ รวบรวมบทความวิจัยและข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Ginsenosides

4. https://www.ginsengres.org/ เว็บไซต์ของ International Society for Ginseng ที่รวมนักวิจัยและผู้สนใจด้านการใช้โสม Ginseng เว็บไซต์นี้มีข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Ginsenosides และการใช้โสมในการรักษาโรคต่างๆ